Wypadniecie dysku to choroba cywilizacyjna. Długie godziny patrzenia w ekran laptopa, tablet lub smartfon w jednej pozycji. Praca przy biurku, brak ruchu i niewłaściwe dbanie o odpoczynek. Prędzej czy później kręgosłup zacznie wołać o pomoc.
Spis treści
Wypadniecie dysku – skąd się bierze
Dyskopatia jest jednym z najczęściej występujących schorzeń kręgosłupa i pierwszym z etapów choroby zwyrodnieniowej. Wyróżnia się dyskopatię lędźwiową, szyjną i piersiową. Zazwyczaj dotyka ludzi w wieku od 30 do 50 lat. Jaka jest tego przyczyna? Przede wszystkim współczesny tryb życia i pracy.
– Przestaliśmy dbać o aktywność fizyczną, a co za tym idzie utrzymanie naszego kręgosłupa we właściwej kondycji. Aby pozostał sprężysty i elastyczny, powinniśmy dostarczać mu zdrowego wysiłku. Jeśli tak się nie dzieje, prowadzi to do patologii jaką jest dyskopatia. Kiedy przez dłuższy czas utrzymujemy kręgosłup w jednej pozycji, mięśnie, które przy nim pracują, zaczynają nas boleć. Wówczas zaczynają się dolegliwości. Potęguje je także nieodpowiednia dieta prowadząca do otyłości i obciążeń wywołujących uszkodzenia kręgosłupa, a także zwyrodnienia między kręgami. Jeśli do tego dodamy życie w przewlekłym stresie, możemy być pewni, że będziemy mieli do czynienia z problemem dyskopatii – tłumaczy dr n. med. Tomasz Konaszczuk, specjalista ortopedii i traumatologii ze szpitala Żagiel Med w Lublinie.
Dyskopatia, czy to już problem społeczny?
Dyskopatia może dotyczyć każdego, bowiem statystycznie przynajmniej raz w życiu doświadczyliśmy bólu związanego z kręgosłupem. Nie każdy jednak ból może świadczyć o dyskopatii. Jest znacznie więcej chorób w obrębie kręgosłupa.
– Ból kręgosłupa mogą wywoływać różne stany zapalne lub poważne choroby narządów wewnętrznych takich jak płuca, nerki, serce, a nawet rak kości. Zanim sami postawimy diagnozę po przeczytaniu informacji z niepotwierdzonych źródeł, poddajmy się odpowiednim badaniom, a ocenę ich wyników zostawmy profesjonalistom – radzi dr n. med. Tomasz Konaszczuk.
INNE: Stopy – ćwicz a nie będzie bolał kręgosłup
Medycyna XXI wieku zna nieinwazyjne metody leczenia dyskopatii. Jedną z nich jest m.in. DISCOGEL, żelowy implant wstrzykiwany do jądra miażdżystego krążka międzykręgowego. To zabieg, który odbywa się w znieczuleniu ogólnym, a pacjent po zabiegu bardzo szybko powraca do zdrowia i już po jednym dniu odczuwa znaczną ulgę.
Jakie objawy mogą wzbudzić nasz niepokój?
Kręgosłup składa się z kręgów, które amortyzują znajdujące się między nimi krążki zwane dyskami. Jeśli zostaną osłabione lub uszkodzone, zaczynają się przemieszczać i uciskać korzonki nerwowe. Wówczas pojawia się silny ból pleców, szyi lub ręki, który często promieniuje do jednej z kończyn dolnych. Kiedy pozostajemy w spoczynku, problem mija, ale powraca przy próbie wykonywania ruchów. Tych oznak nie można lekceważyć. Tylko odpowiednio szybkie podjęcie leczenia pozwoli uporać się z dyskopatią. W przeciwnym razie może przerodzić się w przewlekłe zwyrodnienie kręgosłupa, powodując patologiczne zmiany krążków międzykręgowych i trudne w leczeniu.
Jak zdiagnozować dyskopatię?
Jeśli dolegliwości kręgosłupa się powtarzają, należy zgłosić się do lekarza ortopedy lub neurochirurga i przeprowadzić badania diagnostyczne. Do nich należy m.in. rezonans magnetyczny. Badanie to jest bardzo czułe i wykrywa nawet niewielkie zmiany w krążkach międzykręgowych. Z kolei tomografia komputerowa dostarczy specjaliście wiele przydatnych informacji na temat stanu kości, które są niezbędne do dalszego leczenia. Niekiedy zleca się badanie RTG, ale bardziej w charakterze pomocniczym, bowiem dzięki niemu lekarz zauważy cechy pośrednie mogące wskazywać na dyskopatię. Przyczyny pomoże ustalić badanie przedmiotowe chorego, a w dalszej kolejności podjęcie decyzji o leczeniu.
Jak skutecznie leczyć?
Jeśli dokuczają nam niezbyt nasilone przewlekłe bóle kręgosłupa, jesteśmy w stanie sami sobie z tym poradzić, zażywając ogólnodostępne środki przeciwbólowe i smarując miejsca maściami o działaniu przeciwzapalnym. Pomocne może być także nagrzewanie termoforem lub poduszką elektryczną, ponieważ ciepło rozluźnia mięśnie i zmniejsza ból.
Kiedy jednak ból jest nie do zniesienia i mamy trudności z poruszaniem, lekarz zazwyczaj zaleca leżenie w pozycjach bezbolesnych. Chory leczony jest farmakologicznie – środkami przeciwbólowymi i przeciwzapalnymi. Stosuje się także zabiegi terapii manualnej wykonywane przez doświadczonego fizjoterapeutę w domu u chorego. W przypadku większości osób z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa wystarczy leczenie zachowawcze – fizjoterapia, wysiłek fizyczny, zrzucenie nadwagi lub leczenie farmakologiczne.
INNE: Boli cię kręgosłup? Winne mogą być zęby!
Fizjoterapia to podstawowa metoda leczenia dyskopatii. Podczas pierwszej wizyty przeprowadza się szczegółowy wywiad nt. trybu życia, momentu pojawienia się bólu, jego umiejscowienia, przebiegu i sytuacji, w której nastąpił. Następnie wykonuje się badanie manualne – testy, które pomogą określić problem i stan pacjenta. Jeśli zauważalne są znaczne zniszczenia w krążku międzykręgowym, konieczna jest konsultacja z neurochirurgiem i wykonanie badań obrazowych. Na ich podstawie fizjoterapeuta dobiera odpowiednią terapię manualną dostosowaną do indywidualnych potrzeb chorego. W zaawansowanych stadiach choroby rehabilitacja może być przygotowaniem do zabiegu neurochirurgicznego, wzmocnić mięśnie i stan ogólny kręgosłupa. Czasami jest na tyle skuteczna, że lekarz może odłożyć operację.
Kiedy operacja jest konieczna…
Jak zapewnia dr n. med. Tomasz Konaszczuk: W około 90% przypadków dyskopatię leczy się nieoperacyjnie poprzez leczenie zachowawcze. Wskazaniem do leczenia chirurgicznego jest m.in. uszkodzenia nerwu: osłabienia mięśni, problemy z czuciem, kłopoty z kontrolowaniem potrzeb fizjologicznych. Dostępnych jest kilka technik zabiegowych, które wybiera się pod względem najlepszego rozwiązania problemu pacjenta np. niestabilności kręgosłupa bądź uciążliwych ubytków neurologicznych.
Z dostępnych metod leczenia dyskopatii stosuje się blokady farmakologiczne, termiczne, chemiczne, zniszczeń zakończeń nerwowych w krążku międzykręgowym. Wykonuje się także operacje usunięcia wypadniętych fragmentów krążka międzykręgowego, operacje endoskopowe, mikroskopowe, wszczepienia umocnień międzywyrostkowych i wstawianie sztucznych dysków. Oczywiście każda operacja niesie ze sobą ryzyko i możliwość wystąpienia powikłań, ale szanse na wyeliminowanie problemu są większe niż szanse niepowodzenia.
W wybranych placówkach medycznych, stosuje się bardzo innowacyjne leczenie z wykorzystanie tzw. preparatu DISCOGEL. Jego działanie polega na podaniu do wnętrza dysku preparatu powodującego jego strukturalną przebudowę oraz bezpośrednie działanie przeciwbólowe. Zaletą tego leczenia jest stosunkowo krótki czas powrotu do zdrowia i aktywności. Redukcja bólu następuje już w ciągu 1 dnia (maksymalnie w ciągu 4 tygodni) po zabiegu, a czas powrotu do zdrowia i aktywnego życia zajmuje ok. 4-8 tygodni. Pacjenci po zabiegu nie mają blizn.
Żadna z małoinwazyjnych i operacyjnych metod leczenia dyskopatii nie daje 100% gwarancji, że problem zostanie rozwiązany lub nie wróci. Bardzo ważna jest zmiana stylu życia i konsekwencja w jej realizacji. Pomoże w tym aktywność fizyczna – ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha i pleców, a także dbanie o to prawidłową postawę podczas stania, siedzenia i leżenia. Tylko w ten sposób możemy uchronić się przed bólem lub go minimalizować w takim stopniu, by nie zakłócał codziennego życia.