Udar mózgu i zakrzepica – co je łączy?

Udar mózgu jest trzecią co do częstości przyczyną zgonów na świecie – zaraz po zawałach i nowotworach. Rocznie w Polsce udaru mózgu dostaje aż 60 000 osób. Przyczyny udarów, szczególnie nawracających i występujących u ludzi młodych, nie udało się jeszcze do końca wyjaśnić. Jest to bowiem problem dość złożony. Coraz mocniej podkreśla się jednak rolę czynników genetycznych…

Spis treści

Udar mózgu: zaburzenia genetyczne zwiększają jego ryzyko?

Chodzi przede wszystkim o takie zaburzenia, jak niedobory antytrombiny, białka C i S, oporność na aktywowane białko C, mutacja czynnika V Leiden i genu protrombiny. Prowadzą one do zaburzeń hematologicznych w postaci nadmiernej krzepliwości krwi. Taki stan nazywamy trombofilią wrodzoną. Charakteryzuje ją zwiększona skłonność organizmu do tworzenia się groźnych zakrzepów żylnych i tętniczych.

Do udaru mózgu dochodzi wtedy, gdy jedno z naczyń mózgowych zostanie zamknięte przez skrzeplinę…

Następuje wówczas niedokrwienie pewnych części mózgu. Udar niedokrwienny (zawał mózgu) stanowi ok. 85% wszystkich przypadków udarów. Pozostałe 15% to tzw. udary krwotoczne, w których dochodzi do rozerwania naczynia mózgowego. Są one najczęściej konsekwencją utrzymującego się nadciśnienia tętniczego i mają znacznie gwałtowniejszy przebieg.

TO CIĘ ZAINTERESUJE:

Choroba Alzheimera – czy zagrozi tobie?

Depresja, wahania nastroju, ciągłe zmęczenie… może powodować je celiakia

Udar mózgu: jak go rozpoznać?

Objawy udaru mogą być bardzo różne, wszystko zależy od miejsca, w którym doszło do zaburzenia czynności mózgu. Przy udarze niedokrwiennym najczęściej obserwuje się połowiczny niedowład ciała, zaburzenia mowy (w tym zaburzenia zdolności rozumienia mowy), zaburzenia widzenia, problemy z połykaniem i utrzymaniem równowagi. Chory często traci zdolność samodzielnego stania, siadania czy chodzenia. Może mieć też zaburzenia świadomości. Udar krwotoczny ma zwykle ciężki przebieg. Towarzyszą mu silny ból głowy i wymioty oraz połowiczny niedowład ciała. Mogą też wystąpić zaburzenia świadomości. Udar mózgu jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia i zawsze wymaga pilnej interwencji medycznej.

Udar mózgu: działaj z wyprzedzeniem

Chronić się przed udarem można na wiele sposobów. Aby go uniknąć często wystarczy wprowadzić kilka zmian do dotychczasowego trybu życia – zwiększyć aktywność fizyczną, zrzucić parę kilogramów i przede wszystkim przestać palić. Rzucając palenie, możemy bowiem zmniejszyć ryzyko udaru nawet o 50%! Ważna jest również kontrola ciśnienia tętniczego i poziomu cukru we krwi.

Bez wątpienia warto też sprawdzić, czy nie mamy zaburzeń krzepnięcia krwi i wspomnianej trombofilii wrodzonej. Najczęściej odpowiadają za nią mutacja czynnika V Leiden i genu protrombiny. Można je wykryć za pomocą prostego testu genetycznego. Po takie badanie warto sięgnąć szczególnie, jeśli mamy w rodzinie osobę po przebytym udarze mózgu. Trobmbofilia wrodzona ma charakter dziedziczny, jeśli występuje u jednego członka rodziny, może występować również u pozostałych. Badanie genetyczne w kierunku trombofilii wystarczy wykonać raz w życiu. DNA nie ulega bowiem zmianie na przestrzeni lat, a wynik nigdy nie traci więc na ważności.

Im szybciej chory otrzyma pomoc, tym większe szanse na uniknięcie powikłań…

Udar mózgu może być przyczyną trwałej niepełnosprawności. Umiejętności utracone w wyniku choroby pacjent odzyskuje zwykle z trudem i bardzo powoli. W wielu przypadkach nigdy nie wraca już do pełni zdrowia i wymaga stałej opieki najbliższych. Nie można zapominać również o tym, że udar mózgu stanowi poważne zagrożenie dla życia. Szybka pomoc ma więc decydujące znaczenie. Tylko wtedy chory ma szansę uniknąć poważnych powikłań udaru, a nawet śmierci.

Autor: Natalia Jeziorska

Ocen: 5