Zapalenie oznacza stan, w którym tkanka ulega obrzękowi i niszczeniu np. na skutek zakażenia drobnoustrojami. Zapalenie błony naczyniowej oka jest szczególnie niebezpieczne i może zagrażać utratą wzroku.
Spis treści
Zapalenie błony naczyniowej oka – podział
W praktyce klinicznej wyróżnia się dwa odrębne podziały tego zapalenia.
Podział anatomiczny obejmuje:
- zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej – w tym przypadku procesem zapalnym objęte są tęczówka oraz przednia część ciała rzęskowego;
- zapalenie pośredniego odcinka błony naczyniowej – proces zapalny dotyczy części płaskiej ciała rzęskowego;
- zapalenie tylnego odcinka błony naczyniowej – dotyczy naczyniówki oraz ściśle z nią połączonej siatkówki;
- zapalenie całej błony naczyniowej (tzw. panuveitis).
Z drugiej strony wyróżniamy także podział kliniczny, w skład którego wchodzą:
- zapalenie ostre (objawy występują nagle, zapalenie trwa do 3 miesięcy);
- zapalenie nawracające (objawy okresowo pojawiają się i ustępują);
- zapalenie przewlekłe (trwa powyżej 3 miesięcy).
Zapalenie błony naczyniowej oka – objawy
Objawy zapalenia błony naczyniowej oka zależą od tego, gdzie zlokalizowany jest stan zapalny (patrz: podział anatomiczny). Najbardziej objawowe jest zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej. Charakteryzuje się ono bólem i zaczerwienieniem gałki ocznej. Następuje również spadek ostrości widzenia, a czasem także światłowstręt.
Nasilenie wymienionych objawów zależne jest od tego, czy zapalenie jest ostre, czy też przewlekłe lub nawracające.
Szczególną postacią tego rodzaju zapalenia jest zapalenie heterochromiczne Fuchsa, które objawia się rozjaśnieniem tęczówki chorego oka. Warto zaznaczyć, iż w tym typie zajęte jest tylko jedno oko, a sama choroba rozwija się powoli, przez długie lata nie dając żadnych objawów.
Zapalenia pośredniego i tylnego odcinka błony naczyniowej przebiegają zwykle bez uchwytnych objawów choroby, przynajmniej na początku. Pierwszymi objawami zauważalnymi dla pacjenta mogą być osłabienie ostrości widzenia, ubytek w polu widzenia, czy też „pływające męty” w polu widzenia. Ten ostatni objaw pojawia się na skutek obecności zagęszczeń w ciele szklistym oka.
Zobacz też:
Korzystanie z soczewek kontaktowych – 7 błędów popełnianych przez użytkowników soczewek
Jak dobierać i gdzie kupować soczewki kontaktowe?
Zapalenie błony naczyniowej oka – przyczyny
Wśród wielu potencjalnych przyczyn zapalenia błony naczyniowej oka można wyróżnić wszelkie zakażenia oraz inne procesy chorobowe toczące się w organizmie. Przyczyny zapalenia błony naczyniowej oka można podzielić na następujące grupy:
- autoimmunizacja, czyli zaatakowanie błony naczyniowej przez układ odpornościowy pacjenta. W tym mechanizmie szczególnie podatne na zapalenie będą osoby, które chorują na choroby autoimmunologiczne takie jak: zespół Reitera, toczeń rumieniowaty układowy, czy zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa;
- zakażenia występujące miejscowo (w oku) lub uogólnione – właściwie każde zakażenie może predysponować do wystąpienia zapalenia błony naczyniowej oka;
- skażenie powierzchni oka toksynami, które mogą przenikać w rejon błony naczyniowej;
- urazy gałki ocznej.
Warto zaznaczyć, iż nieznana jest etiologia wymienionego wcześniej heterochromicznego zapalenia Fuchsa.
Leczenie zapalenia błony naczyniowej oka
Leczenie tej choroby opiera się przede wszystkim na jednej grupie leków, którymi są kortykosteroidy. To właśnie te leki działają bezpośrednio na stan zapalny, powodując jego łagodzenie, aż do całkowitego zahamowania. W zależności od tego, jaka część błony naczyniowej uległa zapaleniu, stosuje się różne drogi podania leków zawierających kortykosteroidy. W przypadku zapalenia przedniego odcinka stosuje się najczęściej krople do oczu. W przypadkach zapaleń pośredniego i/lub tylnego odcinka stosuje się leki podawane ogólnoustrojowo oraz we wstrzyknięciach doszklistkowych.
W przypadkach nietolerancji kortykosteroidów lub przeciwwskazań do ich stosowania stosuje się również leczenie immunosupresyjne. Jest ono jednak ograniczone do przypadków zapaleń błony naczyniowej, które mają przyczynę autoimmunologiczną.
Takie leczenie niesie również ze sobą wiele działań niepożądanych, takich jak częstsze infekcje, czy potencjalne uszkodzenie wątroby i/lub nerek.
Powikłania – nieleczone zapalenie błony naczyniowej oka
Nie można bagatelizować objawów zapalenia błony naczyniowej oka, gdyż przewlekłe zapalenie może powodować wiele poważnych powikłań, np. zaćmę, podwyższone ciśnienie w gałce ocznej i jaskrę, obrzęk lub odwarstwienie siatkówki.
Od redakcji:
Artykuł przygotowany przez zespół optometrystów pod redakcją Mateusza Kryszaka, którzy odpowiedzialni są za realizację Poradnika Optometrysty Szkla.com. Zawarte w nim informacje o tematyce medycznej mają charakter poglądowy i nie mogą być traktowane jako profesjonalna porada lekarska – w tym celu należy skonsultować się z okulistą lub optometrystą.
Źródła informacji:
[1] Uveitis, iritis and eye inflammation. AllAboutVision.com [2] Uveitis. National Eye Institute [3] Zapalenie błony naczyniowej oka. Medycyna Praktyczna dla Pacjentów