Autoklaw jest to urządzenie bardzo szeroko wykorzystywane w różnego rodzaju laboratoriach. To jaki autoklaw wybrać jest uwarunkowane potrzebami danego miejsca, ilością i typem wsadu. Ceny autoklawów są bardzo zróżnicowane – od prostych modeli za kilka tysięcy złotych do bardzo skomplikowanych i dużych urządzeń, gdzie cena może sięgać nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych.
Autoklawowanie jest bardzo skutecznym sposobem sterylizacji, proces autoklawowania przebiega w hermetycznie zamkniętym naczyniu w podwyższonej temperaturze z użyciem pary wodnej. Temperatura pracy autoklawu inaczej zwanego sterylizatorem parowym ogranicza temperatura wrzenia wody, użycie zwiększonego ciśnienia powoduje, że woda wrze w podwyższonej temperaturze. Ciśnienie wewnątrz autoklawu jest sterowne przy pomocy automatycznego zaworu ciśnieniowego. Wśród elementów składowych autoklawu możemy wyróżnić naczynie reakcyjne, pokrywę, termometr, manometr oraz wspomniany wcześniej ciśnieniowy zawór bezpieczeństwa. Naczynie i pokrywa są wykonane najczęściej ze stali nierdzewnej, posiadają grube i wytrzymałe ścianki i są połączone zwykle za pomocą trwałego solidnego połączenia np. na specjalne zamknięcie (często opatentowane przez producenta) lub za pomocą śrub.
W laboratoriach autoklawy wykorzystać można zarówno do sterylizacji pożywek, sterylizacji narzędzi, jak i do przyśpieszenia reakcji chemicznych. Zastosowanie wewnątrz komory autoklawu wysokiej temperatury i podwyższonego ciśnienia powoduje przyśpieszenie przebiegu reakcji chemicznych działając jak swego rodzaju katalizator. Zastosowane autoklawów do przeprowadzania procesu sterylizacji jest obecnie najbardziej rozpowszechnione. Sterylizować można w laboratoriach pożywki. Pożywki zwykle sterylizuje się w kolbach stożkowych, a autoklawy wykorzystywane do tych zastosowań są przystosowane do umieszczenia w nich kolb o różnych wielkościach. Inny typ autoklawu będzie wykorzystany do sterylizacji narzędzi.
Zwykle są to niewielkie urządzenia posiadające 1 lub 2 swoistego rodzaju „szufladki”, w których można umieścić sterylizowane narzędzia. Większe nastołowe autoklawy medyczne do sterylizowania narzędzi posiadają pojemność kilkunastu litrów, otwierane dopasowane drzwiczki i służą do umieszczenia w nich na metalowych tackach większej ilości narzędzi. Należy pamiętać, że narzędzia powinno się umieszczać wraz ze specjalnymi znacznikami, które pokazują nam skuteczny przebieg sterylizacji. Innym typem autoklawów są tzw. autoklawy pionowe. Autoklawy pionowe posiadają szczelnie dopasowaną pokrywę mocowaną z góry. Autoklawy pionowe mogą mieć pojemności od kilkunastu do kilkudziesięciu, a nawet kilkuset litrów. Autoklaw pozwala na uzyskanie pełnej jałowości sterylizowanych produktów i narzędzi.
Właściwie w każdym laboratorium mikrobiologicznym spotykamy autoklawy. To czy są to urządzenia małe czy większe jednostki zależy tylko i wyłącznie od wielkości laboratorium. W mikrobiologii właściwie wszystkie elementy, ubiór czy narzędzi, jakie miały styczność z bakteriami powinno poddać się procesowi sterylizacji. Często w takich laboratoriach używa się 2 autoklawów tzw. brudnych – które przeznaczone s do sterylizacji elementów które miały styczność z bakteriami oraz tzw. czystych do elementów, jakie nie zostały skażone drobnoustrojami. Autoklawy brudne zwykle pracują w wyższych temperaturach i pod wyższym ciśnieniem niż autoklawy czyste np. 2,5 atmosfery i ok. 135 stopni Celsjusza w porównaniu do 1 atmosfery i 121 stopni Celsjusza. Czas sterylizacji zwykle trwa do 30 minut.
W laboratorium autoklaw taki jak z oferty DanLab można wykorzystać w roli reaktora ciśnieniowego podczas przeprowadzania procesów syntezy chemicznej. Syntezy hydrotermalne to takie procesy, w których rozpuszczalnikiem jest woda, we wszystkich pozostałych mówimy o syntezach solwotermalnych od „solvent”, czyli rozpuszczalnik.