Czy dodatki do żywności są bezpieczne?

Dodatki do żywności to substancje stosowane podczas przygotowywania żywności. Potrzebne są one w różnych celach. Np w barwieniu, słodzeniu, konserwowaniu.

Prawodawstwo Unii Europejskiej definiuje dodatki jako „każdą substancję, która w normalnych warunkach, ani nie jest spożywana sama jako żywność, ani nie jest stosowana jako charakterystyczny składnik żywności, bez względu na swoją ewentualną wartość odżywczą, której celowe dodanie, ze względów technologicznych, do żywności w trakcie jej produkcji, przetwarzania, przygotowywania, obróbki, pakowania, przewozu lub przechowywania powoduje, lub można spodziewać się zasadnie, że powoduje, iż substancja ta lub jej produkty pochodne stają się bezpośrednio lub pośrednio składnikiem tej żywności”.

Dodatki do żywności: Co oznacza E?

Symbol E oznacza że dany dodatek jest zarejestrowany i dopuszczony do obrotu na terenie Unii Europejskiej. Numer  nadany przez INS (International Numbering System) określa do jakiej grupy zalicza się dany dodatek. Grupy dodatków określa Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr  1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności.

Dodatki do żywności – główny podział

100–199  Barwniki
200–299  Konserwanty
300–399  Przeciwutleniacze i regulatory kwasowości
400–499  Emulgatory, środki spulchniające, żelujące itp.
500–599  Środki pomocnicze
600–699  Wzmacniacze smaku
900–999  Środki słodzące, nabłyszczające i inne
1000–1999  Stabilizatory, konserwanty, zagęstniki i inne

Teoretycznie bezpieczeństwo wszystkich obecnie dopuszczonych dodatków do żywności zostało ocenione przez Komitet Naukowy ds. Żywności (SCF) lub Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) jednak większość ocen pochodzi z lat 80-tych i 90-tych, a niektóre nawet z lat 70-tych. Dlatego EFSA ponownie poddaje ocenie bezpieczeństwo dodatków. Ponowna ocena zostanie przeprowadzona do 2020 r.

Dodatki budzące wyłącznie minimalne obawy toksykologiczne mogą być dodawane do prawie wszystkich przetworzonych środków spożywczych, na przykład: węglan wapnia (E 170), kwas mlekowy (E 270), kwas cytrynowy (E 330), pektyny (E 440), kwasy tłuszczowe (E 570) i azot (E 941).

Z drugiej strony należy wspomnieć, że wiele środków spożywczych zawiera naturalnie występujące substancje, które są jednocześnie dopuszczone jako dodatki do żywności. Na przykład w jabłkach można znaleźć ryboflawiny (E 101), karoteny (E 160a), antocyjany (E 163), kwas octowy (E 260), kwas askorbinowy (E 300), kwas cytrynowy (E 330), kwas winowy (Ε 334), kwas bursztynowy (E 363), kwas glutaminowy (E 620) oraz L-cysteinę (E 920).
W niektórych środkach spożywczych stosowanie dodatków do żywności jest bardzo ograniczone. W przypadku żywności nieprzetworzonej, takiej jak mleko, świeże owoce i warzywa, świeże mięso i woda, dozwolonych jest tylko kilka dodatków.

Dodatki do żywności – niebezpieczeństwo

Pamiętajmy, że im większy jest stopień przetworzenia żywności, tym więcej dodatków jest dopuszczonych i stosowanych. Słodycze, słone przekąski, napoje aromatyzowane oraz desery, to niektóre produkty mieszczące się w kategorii wysoko przetworzonych środków spożywczych, gdzie dopuszczonych do stosowania jest wiele dodatków do żywności.
Na liczbę dodatków w kupowanych produktach warto zwrócić uwagę szczególnie w przypadku małych dzieci, osób starszych, alergików lub osób o bardzo wrażliwym układzie pokarmowym. Pamiętajmy, że im większy jest stopień przetworzenia żywności, tym więcej dodatków możemy się w niej spodziewać. Słodycze, słone przekąski, gotowe sosy, napoje aromatyzowane oraz desery to produkty mieszczące się w kategorii żywności wysokoprzetworzonej, a zatem dostarczające większej ilości dodatków do żywności – tłumaczy dietetyk, Agnieszka Ślusarska-Staniszewska.

Źródło: SyS